Bashkimi Europian po merr masa konkrete për të rritur sigurinë dhe gatishmërinë e qytetarëve të tij përballë krizave të ndryshme. Blloku ka propozuar një sërë hapash, përfshirë këtu edhe një udhëzim për familjet që të krijojnë rezerva të domosdoshme ushqimore dhe të tjera për të mbijetuar të paktën 72 orë në rast emergjencash. Kjo nismë vjen në një kontekst gjeopolitik gjithnjë e më të pasigurt, i nxitur nga lufta e vazhdueshme e Rusisë në Ukrainë dhe sfidat e tjera globale.
Konflikti në Ukrainë, pandemia e Covid-19 që zbuloi dobësitë në reagimin ndaj krizave, si dhe qëndrimi i mëparshëm armiqësor i administratës Trump ndaj Evropës, kanë shërbyer si katalizatorë për kontinentin që të rishqyrtojë vulnerabilitetet e tij dhe të rrisë investimet në mbrojtje dhe siguri.
Nisma e fundit e BE-së merr një rëndësi të veçantë në dritën e paralajmërimeve nga agjencitë evropiane të inteligjencës, të cilat sugjerojnë se Rusia mund të ketë kapacitetin të sulmojë një shtet anëtar të BE-së brenda tre deri në pesë vjetëve të ardhshëm. Përveç kësaj, Evropa po përballet me kërcënime natyrore në rritje, si përmbytjet dhe zjarret e shkaktuara nga ndryshimet klimatike, si dhe rreziqe shoqërore dhe ekonomike, përfshirë krizat financiare.
“Realitetet e reja kërkojnë një nivel të ri gatishmërie në Evropë,” deklaroi presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, gjatë prezantimit të planit me 30 hapa për 27 kryeqytetet e BE-së. Plani synon të forcojë gatishmërinë dhe masat për zbutjen e krizave në të gjithë bllokun. Von der Leyen theksoi se qytetarët, shtetet anëtare dhe bizneset kanë nevojë për mjetet e duhura për të parandaluar krizat dhe për të reaguar shpejt kur ndodh një fatkeqësi.
Nisma e Brukselit përfshin hapa konkretë që do të ndërmerren nga vetë ekzekutivi i BE-së, si dhe rekomandime jo-ligjërisht të detyrueshme për kryeqytetet kombëtare. Ajo është frymëzuar nga politikat e vjetra të reagimit ndaj krizave të zbatuara në vende si Finlanda, Suedia dhe Belgjika, të cilat historikisht kanë pasur një fokus më të madh në gatishmërinë civile.
Një nga elementët kryesorë të nismës është inkurajimi i publikut për të ndërmarrë masa praktike, siç është ruajtja e rezervave të domosdoshme të ushqimit, ujit dhe medikamenteve për të paktën 72 orë në rast emergjencash. Komisioni gjithashtu propozon krijimin e një “qendre krize të BE-së” që do të shërbejë për të koordinuar reagimet ndërkufitare në situata emergjente.
Përveç kësaj, plani parashikon një “ruajtje më të madhe të pajisjeve dhe materialeve kritike” në nivel evropian dhe masa për të siguruar vazhdimësinë e shërbimeve esenciale si kujdesi shëndetësor, furnizimi me ujë dhe telekomunikacioni në rast konflikti ose fatkeqësie natyrore.
Kjo nismë pason paralajmërimet e ish-presidentit të Finlandës, Sauli Niinistö, i cili në një raport të porositur nga BE-ja theksoi se Evropa e kishte neglizhuar sigurinë e saj që nga fundi i Luftës së Ftohtë dhe tani është më e prekshme ndaj kërcënimeve të ndryshme.
“Po përballemi me një numër gjithnjë e më të madh sfidash të sigurisë së jashtme dhe një rritje të sulmeve hibride,” vuri në dukje Kaja Kallas, nënkryetarja e Komisionit për politikën e jashtme dhe të sigurisë. “Është e qartë se Evropa duhet të jetë më e fortë në të gjitha frontet dhe në çdo nivel të shoqërisë. Gjithmonë është më mirë të parandalosh krizat sesa të përballesh me pasojat e tyre.”
Udhëzimi për krijimin e rezervave ushqimore dhe masat e tjera të propozuara nga BE-ja reflektojnë një ndërgjegjësim në rritje për nevojën e një gatishmërie më të madhe në një botë gjithnjë e më të paqëndrueshme. Mbetet për t’u parë se si do të zbatohen këto propozime nga shtetet anëtare dhe sa efektive do të jenë ato në rritjen e sigurisë së kontinentit.