Armë bërthamore Shpenzime globale ICAN (Fushata Ndërkombëtare për Eleminimin e Armëve Bërthamore) Modernizim bërthamor SHBA Kinë Britani e Madhe Rusi Ukrainë Tensione gjeopolitike Çarmatim

Shpenzimet globale për armët bërthamore shënuan një rritje të konsiderueshme prej 11% në vitin 2024, duke arritur një total prej 100.2 miliardë dollarësh. Kjo rritje, e cila është 10 miliardë dollarë më shumë se një vit më parë, sipas një raporti të ri nga Fushata Ndërkombëtare për Eleminimin e Armëve Bërthamore (ICAN), tregon një fokus në modernizimin dhe zgjerimin e arsenaleve të nëntë vendeve të armatosura bërthamore.

Raporti thekson se kjo shumë mund të kishte paguar buxhetin e Kombeve të Bashkuara 28 herë, duke vënë në dukje një hendek të madh midis shpenzimeve bërthamore dhe prioriteteve të tjera globale.

Shtetet e Bashkuara zënë më shumë se gjysmën e këtyre shpenzimeve, me 56.8 miliardë dollarë në vitin 2024, një rritje prej 5.3 miliardë dollarësh nga viti i kaluar, duke tejkaluar shpenzimet e kombinuara të tetë vendeve të tjera. Kina renditet e dyta me rreth 12.5 miliardë dollarë, ndërsa Britania e treta me 10.4 miliardë dollarë, një rritje prej 2.2 miliardë dollarësh. Arsenale nukleare zotërojnë gjithashtu Franca, Rusia, India, Pakistani, Izraeli dhe Koreja e Veriut.

Edhe pse lufta në Ukrainë ka ndikuar në strategjitë e mbrojtjes evropiane, ekspertët sugjerojnë se rritja e shpenzimeve lidhet më shumë me kontratat ushtarake afatgjata dhe kostot strukturore të zhvillimit të sistemeve bërthamore, sesa me shqetësimet e menjëhershme të sigurisë. Britania dhe aleatët e NATO-s e kanë identifikuar Rusinë si kërcënim kryesor.

Raporti i ICAN vë në pikëpyetje qëndrueshmërinë e këtyre shpenzimeve dhe bën thirrje për fokus drejt çarmatimit dhe diplomacisë.


Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *